Uzdrowiskowy raj Europy
W całym kraju zarejestrowanych jest ponad 1300 studni termalnych i blisko 300 kąpielisk leczniczych. Najwięcej współczesnych sanatoriów i hoteli powstało w latach 70. ubiegłego wieku, ale większość tych socjalistycznych w duchu i stylu obiektów zmieniło się w nowoczesne SPA o światowym standardzie. Powstały też liczne, zupełnie nowe hotele.
Choć Węgry nie leżą nad żadnym morzem, Balaton i setki termalnych basenów czynią je potęgą w dziedzinie SPA i wellness. Tylko tu znajdziemy kąpieliska w jaskiniach, kraterach wulkanów, wapiennych skałach i... wielkomiejskiej zabudowie. Bo Budapeszt to także ogromne SPA!
Węgry to bez wątpienia uzdrowiskowy raj Europy. I choć kraj nie ma dostępu do morza, to na brak możliwości kąpieli i korzystania z leczniczych właściwości wody nie można narzekać. To zasługa nie tylko słynnego Balatonu, ale przede wszystkim setek źródeł termalnych, wokół których od wieków powstają kąpieliska. Mówi się, że Węgry mają swoje własne morze – podziemne, któremu zawdzięczają niezliczoną ilość basenów, plaż, term i kąpielisk. Prawdziwy raj dla miłośników łączenia wypoczynku z rekreacją i rehabilitacją.
Wellness po węgiersku
Popularne antyczne powiedzenie głosiło: „Gdzie Rzymianin się osiedla, tam buduje. A gdzie buduje, tam też się kąpie”. Niezwyciężone legiony nie mogły obejść się bez term, toteż budowano je wszędzie tam, gdzie były po temu warunki, a na terenie dzisiejszych Węgier były one wyjątkowo sprzyjające. Wykopaliska dowodzą, że obiekty, które dzisiaj nazwalibyśmy SPA, istniały na ziemiach Madziarów już w czasach rzymskich, ponad dwa tysiące lat temu! Przykładem miejscowość Balf przy granicy z Austrią. Woda o dużej zawartości siarkowodoru, lecząca choroby narządów ruchu i skóry, służy tu ludziom od wieków. Także za panowania Turków Osmańskich, którzy nie tylko ze względów rytualnych byli miłośnikami kąpieli, zbudowano wiele łaźni zasilanych naturalnymi wodami termalnymi. Niektóre z nich – powstałe w XV-XVI wieku – działają do dziś.
Na Węgrzech przez całe wieki uporczywie szukano ropy, ale gdzie się nie wwiercono w głąb ziemi, zamiast czarnej ropy, tryskały źródła termalnej wody mineralnej. To prawdziwie węgierskie „białe złoto”. Praktycznie każda większa miejscowość posiada czynne cały rok baseny termalne, a znane kurorty przeszły w ostatnich latach znaczne metamorfozy i dorównują standardem najsłynniejszym uzdrowiskom świata. To samo dotyczy jakości zabiegów, dostępności specjalistycznego sprzętu, a także oferty kosmetycznej – masaży i zabiegów na twarz, które jeszcze kilka lat temu były rarytasem. Magnesem są ceny, znacznie korzystniejsze niż w zachodniej Europie, węgierska gościnność, no i wino, dzięki któremu łatwiej zapomnieć o codziennych troskach i choć na kilka dni dać się porwać życiu w stylu wellness.
Budapeszt – stolica SPA
Budapeszt z powodzeniem mógłby mieć w nazwie „zdrój”. Aż 123 ciepłe źródła dostarczają codziennie ponad 30 tys. m3 bogatej w minerały wody termalnej. Wokół wielu z nich działają łaźnie i kąpieliska lecznicze. Już w XII wieku, w okolicy obecnego Kąpieliska Lukácsa, rycerze Zakonu Św. Jana, a później Kawalerowie Maltańscy prowadzili szpital i stworzyli kąpielisko. Tutejszą wodę, leczącą choroby narządów ruchu, żołądka i jelit, wykorzystywali też Turcy, a w 1565 roku pasza budański Arszlán kazał wybudować łaźnię Kiraly (działa do dzisiaj!) wewnątrz murów obronnych, bo nie wyobrażał sobie dnia bez kąpieli.
Uzdrowisko Rudas znajduje się w orientalnym pałacu pochodzącym z okresu Cesarstwa Osmańskiego. Można tutaj nie tylko złagodzić bóle narządów ruchu, ale także odpocząć po intensywnym zwiedzaniu miasta lub bawić się przy muzyce i zimnych drinkach – w soboty nawet do białego rana. Rudas Bad słynie ze SPArty, czyli zwariowanej dyskoteki, podczas której goście równocześnie pławią się w ciepłej wodzie i bawią do 4.00 rano, tańcząc przy muzyce granej przez słynnych, europejskich didżejów.
W eleganckim neobarokowym kompleksie uzdrowiskowym Széchenyi przy Placu Bohaterów w Peszcie goście kąpią się i leczą pod gołym niebem, także w sezonie zimowym. Obok zanurzonych w wodzie kuracjuszy pływają czarno-białe szachownice – tutaj sprawność umysłowa liczy się na równi z fizyczną. Secesyjne kąpielisko Gellért położone jest pod wzgórzem o tej samej nazwie. Pochodzi z 1918 roku i posiada dzisiaj 13 basenów zasilanych wodą z wnętrza góry. W 1927 roku otwarto tu pierwsze na świecie kąpielisko z falami, które do dziś przyjmuje gości. A w 1934 roku uruchomiono baseny z musującą wodą – odpowiednik współczesnych jacuzzi.
Termy Tureckie, zbudowane w 1572 roku, obecnie w kompleksie Rácz Hotel&Thermal SPA, w Budapeszcie
Prysznice przy Basenach Cesarskich, zbudowane w 1865 roku. Kąpielisko Rácz wpisane zostało na Światową Listę Dziedzictwa UNESCO
Najpiękniejsza wanna świata
Jezioro termalne Hévíz o powierzchni około 5 hektarów nazywa się „najpiękniejszą wanną” na świecie. To największe na świecie, biologicznie czynne jezioro lecznicze, powstałe w kraterze wulkanu, zasilane przez dwa źródła gorącej wody bijące na głębokości 38 metrów. Całkowita wymiana wody w jeziorze następuje w ciągu zaledwie 48 godzin. Jego ciepłe alkaliczne wody, o lekko podwyższonej radioaktywności, są bogate w sole potasu oraz siarkę i wodorowęglany – substancje, które łagodzą bóle stawów, zaburzenia przemiany materii i dolegliwości kobiece. Na zdrowych gości również czeka tu wiele atrakcji, choćby podróż w oponie po tafli porośniętej liliami wodnymi. W lecie woda w jeziorze ogrzewa się do temperatury 35 C°, zimą nie spada poniżej 25 C°.
Klimatyczne uzdrowisko zbudowane z drewna i ozdobione szpiczastymi czerwonymi wieżyczkami przywodzi na myśl czasy Monarchiii Austro-Węgierskiej. Dzisiaj w licznych ekskluzywnych hotelach można poddać się zarówno tradycyjnym, jak i nowoczesnym zabiegom leczniczym, wśród których największą popularnością cieszą się masaże, okłady borowinowe, hydroterapia, gimnastyka lecznicza i gimnastyka wodna. Ponoć woda z Héviz leczy wszystko – nawet złamane serca – tak przynajmniej głosi hasło reklamowe kurortu.
Węgierskie Pamnukale
Wyjątkowe jest także uzdrowisko „Wapienna skała” położone w lesie koło Egerszalók, nieopodal tak lubianego przez Polaków Egeru. Już z daleka widać olśniewająco białe, wapienne tarasy pośród zielonych wzgórz. Uformowała je gorąca woda (ponad 60°C) zawierająca sole sodu, wapnia, magnezu oraz związki siarki i dwutlenek węgla. Wokół tej perły natury w roku 2007 powstał nowoczesny, piękny kompleks uzdrowiskowy z gabinetami SPA.
Oryginalne jest też kąpielisko w jaskiniach Miszkolc-Tapolca na północnym wschodzie Węgier, gdzie kuracjusze pławią się w podziemnych jeziorkach. Dotychczas w żadnym innym miejscu nie stwierdzono w formacjach krasowych wody o tak doskonałych właściwościach. Kolorowe ściany formacji skalnych potęgują przyjemność podziemnych kuracji, tworząc wprost niesamowitą i urokliwą atmosferę.
Jeden z basenów kąpieliska Szechenyi w Budapeszcie
Szechenyi SPA jest największym kompleksem leczniczych kąpielisk termalnych w Europie
Kąpielisko Gellerta, przy hotelu o tej samej nazwie, uznawane jest za jedno z najbardziej ekskluzywnych w Budapeszcie
Mozaika SPA
7 słynnych kurortów Winoterapia w Tokaju i Villány Warto wiedzieć
Kompleks basenów termalnych
Balaton jest szczególnie urokliwy o zachodzie słońca
Gmach Parlamentu przegląda się w spokojnych wodach Dunaju
Węgierskie zabiegi lecznicze
Ruiny zamku Cseszne
Ważne adresy
Jednym ze starszych i piękniejszych kąpielisk jest Bükfürdo. Alkaliczna woda wodorowęglanowa, o dużej zawartości wapnia, magnezu i fluoru, dobrze działa na schorzenia dróg oddechowych, narządów ruchu, choroby kobiece. Uzdrowisko zostało w ostatnich latach odnowione i oferuje kompleksowe zabiegi oraz możliwość skorzystania z 11 krytych, 4 w połowie krytych oraz 11 odkrytych basenów z wodą leczniczą, cieplicową i normalną.
Wśród Polaków od lat dobrą sławą cieszy się Hajdúszoboszló, z największym kompleksem kąpieliskowym (m.in. największa sztuczna „śródziemnomorska” plaża) w Środkowej Europie. Chętnie wybierają go rodziny z dziećmi, jego sporą atrakcją jest bowiem wielki aquapark z 11 basenami ze słodką wodą oraz 22 baseny z wodą termalną. Leczy się tu choroby narządów ruchu, skóry, kobiece, dróg oddechowych oraz żołądka i jelit – w ofercie jest ponad 40 najróżniejszych kuracji.
Położone w połowie drogi między Wiedniem, a Balatonem Sárvár znane jest ze wspaniałego ogrodu botanicznego, imponującego średniowiecznego zamku Nádasdy oraz otwartego w 2002 roku kompleksu uzdrowiskowego, a ostatnio również z oryginalnych zabiegów leczniczych, jak chi kung, medytacja kryształowa czy leczący migreny masaż dźwiękiem. W salonie piękności można znaleźć wszystko, czego dusza zapragnie – okłady z czekolady i z delikatnych płatków kwiatowych. Bardzo chętnie odwiedzany jest park z sauną pod gołym niebem i nowoczesnym salonem fitness. Na najmłodszych czeka plac zabaw z basenami i licznymi atrakcjami.
Drugie co do wielkości miasto Węgier, Debreczyn przyciąga turystów otoczonym palmami, przywodzącym na myśl klimaty Europy śródziemnomorskiej, Aquaticum Debrecen Thermal. To kompleks uzdrowiskowy z licznymi basenami leczniczymi i rekreacyjnymi, czterogwiazdkowym hotelem, ponad osiemdziesięcioma zabiegami SPA i mnóstwem atrakcji dla dzieci.
Położone przy granicy z Rumunią Kąpielisko Zamkowe Gyula powstało w 1959 roku. Początkowo skromny obiekt stał się z czasem prawdziwym wodnym rajem. Leczy się tu dolegliwości aparatu ruchowego oraz choroby systemu nerwowego i organów wewnętrznych. Po zabiegach pacjenci wypoczywają w ogromnym parku wokół zbudowanego przed 200 laty zamku Almássy. Zarówno zamek, jak i jeden z członków dynastii, lotnik hrabia Laszlo Almássy zyskali rozgłos dzięki nagrodzonemu dziewięcioma Oscarami filmowi „Angielski pacjent“. Hrabiego zagrał Ralph Fiennes.
Właściwości lecznicze źródła w miejscowości Harkány znane były już w 1823 roku. Przyjeżdżający tu goście cenią nie tylko tutejszą wodę (zawierającą siarkę oraz fluor, cynk i selen), ale także przepiękną okolicę. Odnowione niedawno uzdrowisko oraz nowe kliniki słyną z nowoczesnych zabiegów, a osiągnięcia pracujących tu dermatologów, ginekologów i reumatologów znane są na całym świecie.
Bardzo chętnie przez turystów odwiedzanym kąpieliskiem jest Zalakaros, kurort położony na zachodnim brzegu jeziora Balaton. Tutejsza woda ma bardzo wysokie stężenie jodu, bromu, fluoru i siarki. Na gości czekają liczne nowoczesne baseny pod gołym niebem i w halach. Woda lecznicza w poszczególnych basenach ma różną temperaturę oraz stężenie substancji mineralnych. Jest też basen ze zjeżdżalniami i wirującą wodą oraz komfortowe hotele uzdrowiskowe i wellness. Turyści chętnie wybierają się na wycieczki rowerowe wzdłuż brzegów Balatonu oraz żeglują, surfują i pływają po jeziorze.
Ostatnio popularnymi regionami SPA stały się również najbardziej znane winne regiony na Węgrzech – Tokaj i Villány. W renomowanych salonach SPA i wellness oferują one tak modną ostatnio winoterapię. W wyjątkowo pogodnej i relaksacyjnej atmosferze goście poddają się wyrafinowanym zabiegom anti againg. Terapii towarzyszy degustacja tokaju lub ciężkiego czerwonego wina z Villány. Więcej już naprawdę nie można. Stare powiedzenie „Kto chce być piękny, musi cierpieć” nie ma tu racji bytu. W Tokaju i Villány obowiązuje inna maksyma – „Odmładzaj się, bądź z dnia na dzień piękniejszy i ciesz się rajem na ziemi, popijając dobre wino”. Na zdrowie!
Węgry to kraj położony w sercu Europy. Najważniejszymi portami lotniczymi są lotnisko Ferihegy w Budapeszcie (bud.hu), lotnisko FlyBalaton Airport (flybalaton.hu) w pobliżu Balatonu oraz Airport Debrecen na wschodzie kraju. Oprócz połączeń kolejowych i dojazdu samochodem, można też skorzystać z autokarów jeżdżących na trasach Warszawa – Budapeszt oraz Kraków – Budapeszt.
Węgierską walutą jest forint (HUF). W miastach znajduje się wiele bankomatów, a karty kredytowe akceptowane są w większości hoteli, restauracji i sklepów.
Podczas kąpieli w wodach termalnych trzeba pamiętać o odpowiednim ich dozowaniu. Jednorazowy pobyt w wodzie leczniczej należy stopniowo wydłużać od 15 do maksymalnie 45 minut. Na pełną kurację warto przeznaczyć minimum 2 tygodnie.
Kąpiel z ciężarkami, czyli podwodne rozciąganie
Zabiegi podwodne są węgierską specjalnością. Poprzez umieszczenie na określonych częściach ciała pacjenta, zgodnie z zaleceniami lekarza, ciężarków o masie od 2 do 20 kg kręgosłup ulega w bezpieczny sposób rozciąganiu, powodując złagodzenie lub wręcz wyeliminowanie bólów. Ta wprowadzona w Héviz przez dr Károlya Molla metoda kąpieli z ciężarkami należy do najlepiej znanych i najskuteczniejszych metod leczenia uszkodzeń kręgosłupa.
Błotne okłady z Héviz
Woda termalna w jeziorze Héviz zawiera wszystkie ważne substancje chemiczne w dużym stężeniu, co wielokrotnie zwiększa działanie borowiny wydobywanej z dna jeziora. Terapia zalecana jest przede wszystkim w leczeniu chorób aparatu ruchu oraz określonych dolegliwości kobiecych i skórnych.
Gimnastyka lecznicza
Gimnastyka lecznicza odgrywa wśród zabiegów terapeutycznych na Węgrzech najważniejszą rolę. Fizykoterapia ruchowa leczy uszkodzone stawy, a także poprawia funkcjonowanie kręgosłupa, wzmacnia mięśnie i koryguje wady postawy. W zależności od wskazań lekarskich gimnastyka odbywa się w wodzie termalnej lub „na sucho”, indywidualnie, bądź grupowo.
Kto się nie rusza, ten rdzewieje
To ludowe przysłowie zwraca uwagę na konieczność ruchu, którego dzisiaj ludziom brakuje najbardziej. Rozsądne ćwiczenia sportowe nigdy nie były tak ważne jak teraz, w epoce stresu i wiecznego pośpiechu. Węgrzy są narodem słynącym z jeździectwa. Wśród turystów dużym zainteresowanie cieszą się przejażdżki konne po Puszcie, a także jogging i wycieczki rowerowe wokół jeziora Balaton. Coraz bardziej popularny staje się też golf, a położone w atrakcyjnych miejscach pola golfowe (w promieniu 50 km od Budapesztu oraz na zachodzie Węgier) przyciągają zarówno profesjonalistów, ja i amatorów tego sportu.
Hotele wellness oraz publiczne kąpieliska każdego dnia oferują bezpłatne zajęcia gimnastyczne, aquafit i aquajogging, stretching oraz trening autogeniczny i jogę. Programy zajęć przewidują także thai chi i nordic walking.
www.wegry.info
www.pl.hungarospa.hu
– strony dostępne również po polsku
www.tourinform.hu
– informacja turystyczna
www.hungary.com
www.aquaticum.hu
– aquapark w Debreczynie
www.barlangfurdo.hu
– kąpielisko termalne w jaskini
www.egerszalokfurdo.hu
– węgierskie Pamukkale
