Page 30 - Eden_3_4_2018

SZTUKA
ŻYCIA

o raz pierwszy informacje o badaniach DNA odbiły
się szerokim echem na całym świecie przy oka-
zji prewencyjnej mastektomii, której poddała się
Angelina Jolie. Wtedy wszyscy dowiedzieliśmy się,
P że są metody, które pomagają obliczyć, jakie jest
prawdopodobieństwo, że zachorujemy na raka oraz że mogą
one być podstawą do podjęcia konkretnych, choć nie zawsze
tak radykalnych, jak w przypadku znanej aktorki, kroków. Jak
to działa?

OJCOWIE, KRYMINALIŚCI I PACJENCI
Analiza genomu każdego człowieka zawiera tysiące informacji
o różnych wariantach genetycznych. Ilość tych wariantów (poli-
morfizmów) jest tak duża i są one tak zmienne, że nie istnieją dwie
osoby o identycznej strukturze genetycznej. Ponadto mogą wystą-
pić różnego rodzaju błędy i anomalie. Analiza tej informacji wymaga
ogromnej wiedzy i doświadczenia. Istnieje wiele różnych typów te-
stów. Niektóre zaprojektowano, by rozpoznać choroby genetyczne.
Inne potrafią wykryć takie zmiany w genach, które mogą powodo-
wać choroby w przyszłości – jak w przypadku Angeliny Jolie. Są te-
KWAS, KTÓRY PRAWDĘ CI POWIE sty, które pozwalają znaleźć zmutowane wersje genu, dzięki czemu
można określić czy np. ktoś jest nosicielem mukowiscydozy. Testy
DNA to kwas deoksyrybonukleinowy, zawarta genetyczne pozwalają sprawdzić, jak organizm reaguje na różne
w każdej komórce ciała cząsteczka, która jest substancje czynne stosowane w lekach, jaka dieta jest dla nas naj-
nośnikiem informacji genetycznej. lepsza, czy jaką badana osoba ma predyspozycję z punktu widzenia
prawidłowej masy ciała. Są też testy, które pomagają potwierdzić
Zapisane w niej informacje warunkują nasz wygląd zewnętrz- (z 99,99-procentową pewnością) lub wykluczyć (ze 100-procento-
ny, podatność na dane choroby, kolor włosów, skóry i wiele wą pewnością) ojcostwo. Ich skuteczność jest niezwykle wysoka!
innych cech fizycznych. DNA spełnia rolę swego rodzaju sza- Najważniejszą cechą DNA jest jego unikatowość, która oznacza,
blonu lub przepisu, na podstawie którego syntetyzowane są że każdy z nas posiada własny, niepowtarzalny zestaw genów.
odpowiednie składniki budulcowe komórek, jak np. białka. To dzięki tej właściwości analiza DNA pozwala na jednoznaczną
identyfikację osoby, co wykorzystywane jest np. w kryminalistyce,
do łapania przestępców. Nawet śladowa ilość materiału biolo-

30 | EDEN | MARZEC-KWIECIEŃ 2018

28-33_DNA_Badania.indd 30 2018-04-03 08:16:12