Page 25 - Eden_05_06_2018

BHUTAN

Nie jestem tak bardzo zainteresowany
produktem narodowym brutto. Jestem

bardziej zainteresowany szczęściem
narodowym brutto – ogłosił w 1972
roku Jigme Singye Wangchuck, 4. król

Bhutanu.

życia. Reformy były jak na Bhutan radykalne, ale dość powol-
ne. Dopiero w 1999 roku król Jigme otworzył kraj na telewizję
i internet. W 2011 wprowadzono embargo na sprowadzanie sa-
mochodów, a od kilku lat każdy wtorek to dzień bez samocho-
du. Według szacunków w Bhutanie jest niewiele ponad 2000
kilometrów dróg. Do tego jedno lotnisko i ani jednego kilome-
tra torów kolejowych. W kraju dosyć trudno robi się interesy –
według rankingu Doing Business za 2014 rok, Bhutan znajduje
się na 141. miejscu, ze wszystkich 189 badanych państw, pod
względem ułatwień dla przedsiębiorców.

NATURA – SKARB BHUTANU
W tej pięknej górskiej krainie 80 procent lasów znajduje się
pod ochroną. A jej mieszkańcy z pełną świadomością dbają
o zasoby naturalne środowiska. Połowa kraju leży powyżej
3000 m n.p.m., a już 1500-1900 metrów wyżej przebiega grani-
ca wiecznych śniegów. W przejrzyście czystych strumieniach
pluskają pstrągi, a nad głowami co chwila przelatują dumne
orły. Znajdziemy tu przepiękne góry, sympatycznych ludzi oraz
ciekawą architekturę i oryginalną sztukę.
– Łatwo jest kopać w ziemi, łowić ryby w morzu i bogacić
się – mówi Thakur Singh Powdyel, minister edukacji Bhuta-
nu, jeden z najaktywniejszych rzeczników idei GNH (Gross
National Happiness). – My jednak uważamy, że w dłuższej
perspektywie czasowej nie będzie zamożny ani szczęśliwy
żaden naród, który nie troszczy się o swoje środowisko ani
o szczęście ludzi. Potwierdzają to wydarzenia, które mają
miejsce na całym świecie.
Bogactwo kulturalne i duchowe, tradycję i nieskażoną dzia-
łalnością człowieka naturę Bhutan zawdzięcza długo utrzy-
mywanej izolacji. Kraj nie był podatny na zewnętrzne wpływy
kulturowe również ze względu na ukształtowaniu terenu, co
pozwoliło przetrwać dziedzictwu wywodzącemu się ze staro-
żytnej kultury tybetańskiej. Cudzoziemcy dostali możliwość
odwiedzania kraju dopiero pod koniec XX wieku, a i tak w spo-
sób bardzo ograniczony i ściśle kontrolowany.

ZE ŚMIERCIĄ IM PO DRODZE
W kulturze bhutańskiej każdy powinien myśleć o śmierci pięć
razy dziennie. Przeprowadzone w 2007 roku badania na ten
temat wskazują, że poprzez częste myślenie o śmierci Bhutań-

Brama do Królestwa Bhutanu.

Młynki modlitewne stanowią jeden z najbardziej charakterystycznych
wytworów kultury tybetańskiej. Jak sama nazwa sugeruje są
przedmiotami o przeznaczeniu sakralnym, obrzędowym.

MAJ-CZERWIEC 2018 | EDEN | 25

22-29_Butan.indd 25 2018-06-08 17:59:45