Page 62 - Eden_3_4_2018

SZTUKA
ŻYCIA

(Chin, Hongkongu, Tajlandii, Tajwanu). Wynik? Poziom życiowej okresie utratę kogoś bliskiego), a zostali wyposażeni w krótkie
satysfakcji jest w tych rejonach najniższy. geny, w dorosłym życiu najczęściej są pesymistami. Natomiast
szczęśliwe dzieci z takimi genami w przyszłości będą odczuwały
WYZWALANIE I UTRWALANIE EMOCJI najwięcej życiowej satysfakcji. Krótkie geny działają bowiem jak
Na poczucie szczęścia wpływa kilka hormonów, m.in. działająca utrwalacz emocji.
antydepresyjnie serotonina. Jej poziom w organizmie podnoszą
produkty bogate w tryptofan (np. banany, jajko, fasola, mięso KOBIETY GÓRĄ?
z kurczaka i indyka, ryby, nabiał) oraz w witaminę B (kasze, Zespół amerykańskich naukowców dowiódł, że panie mają jeden
brązowy ryż, pieczywo pełnoziarniste, brokuły, orzechy), a także gen szczęścia więcej. W optymistycznym patrzeniu na świat
aktywność fizyczna, słońce. Brytyjscy uczeni z London School of pomaga im monoaminooksydaza, w skrócie MAO-A. Gen ten
Economics przebadali gen 5-HTTLPR, odpowiedzialny za trans- występuje również u panów, ale u nich nazywany jest genem
port serotoniny. wojownika, bo wyzwala agresję, sprzyja też alkoholizmowi. U płci
Każdy człowiek ma dwie wersje tego genu, mogą być one tej sa- pięknej działa odwrotnie. – Byłem zaskoczony wynikiem naszych
mej lub różnej długości. Ci, u których obie wersje są długie, potra- badań – podkreśla kierujący zespołem naukowców prof. Henian
fią czerpać najwięcej radości z życia. – Prawdopodobnie dłuższe Chen. – Mimo że kobiety mają większe wahania nastroju i zabu-
geny hamują w mózgu aktywność ciała migdałowatego, które jest rzenia lękowe, dzięki łagodnej ekspresji genu MAO-A wykazują
odpowiedzialne za emocje – tłumaczy Chris Ashwin, psycholog większą radość życia niż mężczyźni.
z Bath University, współautor badania. – Osoby, u których ciało Dalsze badania wykazały, że u płci brzydkiej pozytywne działa-
migdałowate przejawia większą aktywność, są bardziej podatne na nie MAO-A jest znoszone przez bardziej ekspansywny testoste-
lęki, smutki i neurozy. ron. I tu ciekawostka – z wielu doświadczeń wynika, że panowie
Badacze przyjrzeli się też ludziom, którzy mają obie wersje z niższym poziomem testosteronu czują się bardziej szczęśliwi od
genu 5-HTTLPR krótkie i zauważyli u nich największe skłon- typowych macho!
ności do depresji. Działanie takich genów zależy jednak od
wcześniejszych doświadczeń. Ci, którzy mieli traumatyczne SPOKOJNIE, TO TYLKO POŁOWA
dzieciństwo (np. byli bici czy molestowani, przeżyli w tym Zdaniem większości neuropsychologów, geny decydują o naszym
zadowoleniu z życia w 50 procentach. 10 proc. zależy od oko-
liczności zewnętrznych, a na 40 proc. mamy wpływ my sami. Na
uwarunkowania genetyczne można spojrzeć więc jak na szklankę
w połowie pełną albo w połowie pustą. Ważny jest nasz sposób
myślenia, to, czy potrafimy dostrzegać pozytywy w życiu, czy
radzimy sobie z problemami itd.
Przytoczone na początku badanie, pod kierownictwem Min-
kova i Bonda, wykryło, że działanie genu szczęścia FAAH może
być hamowane lub wspomagane przez sytuację gospodarczą
i polityczną kraju, jego historię, a także klimat. W krajach, gdzie
jest mniej słońca, częściej występuje allel A genu FAAH – stąd tak
dobrze wypadli Skandynawowie. Wśród mieszkańców Rwandy
poziom szczęścia rośnie, w miarę zacierania się wspomnień po
ludobójstwie w 1994 r., a u Egipcjan spada, z powodu wydarzeń
z ostatnich lat. A jak jest u nas? U Polaków specyficzny gen FAAH
występuje dosyć często, ale w poczuciu szczęścia przeszkadza
nam trudna historia i niestabilna sytuacja. To samo dotyczy in-
nych mieszkańców naszego rejonu, np. Rosjan czy Estończyków.

JAK PRZECHYTRZYĆ BIOLOGIĘ
UŚMIECHNIĘTE MYSZY W 2015 roku naukowcy na uniwersytecie w Kioto, wykorzystując
badania za pomocą rezonansu magnetycznego, odkryli, że osoby
Czy rozwój genetyki pomoże nam w przyszłości szczęśliwe i lepiej radzące sobie z problemami mają bardziej roz-
czerpać radość z życia i uniknąć depresji? budowaną istotę szarą w części kresomózgowia, czyli tzw. przed-
klinek. Udowodniono też, że każdy z nas może zwiększyć u siebie
Bardzo możliwe. Na razie prowadzone są doświadczenia na liczbę komórek w przedklinku, wystarczy regularnie oddawać się
zwierzętach. W 2006 roku kanadyjscy naukowcy, we współ- medytacji, wyciszać, dbać o odpoczynek.
pracy z uniwersytetem w Nicei, usunęli myszom gen TREK-1, Warto przytoczyć też kontrowersyjne badanie, jakie w 2009
współodpowiedzialny za depresję i stany lękowe, ponieważ roku opublikował dr Albero Halabe Bucay, pediatra z Meksyku.
wpływa on na produkcję serotoniny. Po tej operacji my- Zdaniem naukowca, umiejętność odczuwania szczęścia przez
szy były niesamowicie radosne. Poddano je szczegółowym dziecko zależy od stanów umysłów rodziców w momencie jego
badaniom – biochemicznym, elektrofizycznym itd. Naukowcy poczęcia. Hormony i przekaźniki, czyli cała chemia, którą mózg
orzekli, że gryzonie te zachowują się tak, jakby przez trzy produkuje, ma bowiem wpływ na komórki jajowe i plemniki.
tygodnie podawano im leki antydepresyjne. Decydujące jest więc to, czy dorośli w chwili zbliżenia czują się
szczęśliwi. Wniosek? Jeśli zależy nam na szczęśliwym potomstwie,
warto zadbać o długą grę wstępną i właściwą oprawę dla seksu. n

62 | EDEN | MARZEC-KWIECIEŃ 2018

60-63_gen szczescia.indd 62 2018-04-02 18:09:59