Przemieszczając się po Malcie, odbywamy podróż nie tylko w przestrzeni, ale przede wszystkim w czasie, chwilami przenosząc się dwa tysiące lat wstecz, do czasów pierwszych chrześcijan i wyścigów rzymskich rydwanów.
Położenie Malty między Europą (od 2004 roku jest członkiem Unii Europejskiej), Afryką (zdecydowanie bliżej stąd do Tunisu niż do Rzymu) i Azją oraz bieg historii, która sprawiła, że rządy sprawowali tu na przemian Fenicjanie, Rzymianie, Arabowie, Normanowie, rycerze maltańscy, Brytyjczycy i Francuzi zaowocowało unikatową na skalę światową architekturą, która zachowała się w doskonałym stanie. Malta wygląda niczym jedno wielkie (316 km²) muzeum pod gołym niebem. Nic dziwnego, że upodobali ją sobie filmowcy z całego świata. Malta grała już Izrael, Bejrut, Palestynę, Cypr, Grecję, Hiszpanię czy Rzym. Wystąpiła m.in. w takich filmach jak: Gladiator, Kod da Vinci, Asterix i Obelix – Misja Kleopatra, Hrabia Monte Christo, Troja, Alexander, Starcie Tytanów, Gra o tron, James Bond czy World War Z z Bradem Pittem.
Valetta – Maltańska Wenus i rycerze
Zwiedzanie Malty należy rozpocząć od stolicy, a samej Valletty – od Pałacu Wielkiego Mistrza, konkatedry św. Jana oraz Narodowego Muzeum Archeologicznego, w którym znajduje się słynna Maltańska Wenus. Pałac Wielkiego Mistrza pochodzi z czasów Zakonu Rycerzy Maltańskich, którzy zbudowali miasto obronne na półwyspie Sciberras, pomiędzy zatokami Grand Harbour i Marsamxett. Założycielem był wielki mistrz Jean Parisot de la Valette – stąd nazwa miasta. Pomieszczeniem, które na zwiedzających robi ogromne wrażenie jest bogato wyposażona zbrojownia. W niepozornej z zewnątrz konkatedrze zwraca uwagę barokowy przepych wnętrz, niezliczona ilość ornamentów i dzieł sztuki. Wyróżnia się wyjątkowa podłoga pokryta 375 pięknie inkrustowanymi marmurowymi płytami nagrobnymi. Turystów przyciąga zaś najsłynniejszy maltański obraz „Ścięcie Jana Chrzciciela” Caravaggia. Pochodzi on z czasów, kiedy oskarżony o zabójstwo malarz ukrywał się na Malcie.
Ale miejsc do zwiedzania Valletta ma znacznie więcej, a konkretnie 320 zabytków rozłożonych na niewielkiej powierzchni i docenionych przez UNESCO w postaci wpisu w światowej liście dziedzictwa. Wąskie uliczki, potężne mury, harmonijne zdobienia, finezyjne balkony, ogrody i niezapomniane panoramy to tylko niektóre z atutów tego miasta. W 2018 roku Valletta była Europejską Stolicą Kultury. Po zwiedzaniu, wybornym miejscem odpoczynku są Wyższe Ogrody Barrakka z pięknymi widokami na morze, zatokę Grand Harbour oraz usytuowane naprzeciw Valletty miasteczka.
Rabat – katakumby i klify
Chrześcijaństwo dotarło na Maltę w roku 60., wraz ze św. Pawłem, który płynąc statkiem do Rzymu, rozbił się na przybrzeżnych skałach. Według podań, zamieszkał w jednej z grot, która obecnie znajduje się pod ulicami miejscowości Rabat (dostępna do zwiedzania). Jednym z archeologicznych dowodów chrześcijaństwa na Malcie są Katakumby św. Pawła, które były miejscem pochówku pierwszych chrześcijan. Labirynt podziemnych grobowców składa się z 900 krypt, które pozostały z tamtych czasów.
Malta została też hojnie obdarzona przez naturę. Jednym z maltańskich cudów przyrody są Klify Dingi uważane za najwyższe klify na południu Europy. Można je podziwiać z morza lub podczas spaceru wzdłuż skalistego wybrzeża.
Mdina – Ciche Miasto
Niemal z każdego miejsca głównej wyspy dostrzeżemy mury średniowiecznego miasta Mdina. Położona w środku wyspy dawna stolica dzisiaj nazywana jest Cichym Miastem, ponieważ na jego teren mogą wjeżdżać jedynie mieszkańcy i służby porządkowe. A że mieszkańców nie ma zbyt wielu – zaledwie 250 – atmosfera miasteczka jest niepowtarzalna i niezwykle relaksująca. Wąskie zacienione uliczki prowadzą do imponujących pałaców.
Golden Bay
Morze Śródziemne wabi miłośników morskich i słonecznych kąpieli. Malta słynie głównie z kamienistych i skalistych plaż. Ale są też plaże z białym czy złocistym piaskiem i klimatyczne malownicze zatoczki. Nadmorskie kurorty i większe piaszczyste plaże znajdują się głównie w północnej części wyspy. Największą z nich jest Mellieha Bay z plażą o długości około jednego kilometra i płytkiej wody. Najbardziej popularną piaszczystą plażą regionu Manikata jest Golden Bay z wypożyczalnią leżaków, parasoli i sprzętu wodnego, a także szeregiem barów i restauracji. W sezonie, od czerwca do września, są na niej ratownicy.
Trzy Miasta i Marsaxlokk
Nie tylko Polacy mają swoje Trójmiasto. Maltańskie Trzy Miasta – Vittoriosa (znana też jako Birgu), Senglea (Isla) i Cospicua (Bormla) – to również miasta portowe. Ich pałace, kościoły, forty i baszty są znacznie starsze niż te w stolicy Valletta. Tutaj też odbywają się największe i najbardziej uroczyste procesje wielkanocne.
Jednak najsłynniejszą miejscowością wyspy Malta jest tradycyjna wioska rybacka – Marsaxlokk. Zobaczymy w niej bajecznie kolorowe (żółto-czerwono-zielono-niebieskie) łodzie luzzu. Ich kształ i barwy wywodzą się jeszcze z czasów fenickich, a oko Horusa lub Ozyrysa na dziobie ma chronić rybaków. Niektóre łodzie wykorzystywane są do przewozu turystów, ale większość nadal służy do połowu ryb. Marsaxlokk słynie też z niedzielnego targu rybnego, na którym można zakupić lub spróbować świeże ryby i owoce morza z porannego połowu.
Gozo znaczy radość
Maltańska nazwa wyspy Ghawdex znaczy „radość”. I to jest główne uczucie towarzyszące gościom odwiedzającym wyspę. Gozo w porównaniu do Malty jest nie tylko mniejsza, ale przede wszystkim znacznie mniej zatłoczona. Dziewicze wybrzeża, malownicze zatoczki, niewielkie urokliwe wioski i górujące nad nimi okazałe barokowe kościoły – to tylko niektóre z atrakcji czekających na przybywających tu turystów. Wyspa swój idylliczny charakter zawdzięcza dbałości o zrównoważony rozwój. Mieszkańcy tej eko-wyspy dbają o równowagę między rozwojem turystyki, a poszanowaniem środowiska naturalnego i dziedzictwa kulturowego. Na wyspę chętnie przyjeżdżają zarówno miłośnicy aktywnego wypoczynku, jak i zwiedzania. Ci pierwsi spędzają czas na, w i pod wodą, korzystając z doskonałych warunków do uprawiania surfingu, kitesurfingu, kajaków, żeglowania czy nurkowania. Ci drudzy odwiedzają m.in. najstarsze, megalityczne świątynie Ggantija. To arcydzieła architektury i archeologiczne skarby, mniej znane, choć dużo starsze niż piramidy w Egipcie, Ameryce czy Stonehenge. Na całym obszarze Malty takich budowli jest kilkadziesiąt, ale te najstarsze (powstały około 5800 lat temu) znajdują się właśnie w Ggantija.
