Retinol – z jednej strony uznawany za jedną z najskuteczniejszych substancji odmładzających, z drugiej oskarżany o to, że podrażnia, uczula i nie nadaje się do pielęgnacji wielu typów cery, np. wrażliwej i trądzikowej. Jaka jest więc prawda o retinolu?

 Tekst: Kaja ostrowska

RETINOL W KOSMETYKACH

Retinol – z jednej strony uznawany za jedną z najskuteczniejszych substancji odmładzających, z drugiej oskarżany o to, że podrażnia, uczula i nie nadaje się do pielęgnacji wielu typów cery, np. wrażliwej i trądzikowej. Mimo że pojawia się w kremach, które reklamowane są jako rewolucyjne w działaniu, jest substancja znaną i powszechnie stosowaną od 30 lat. Jaka jest więc prawda o retinolu?

RETINOL – REDUKTOR ZMARSZCZEK

1. Nowoczesny reduktor zmarszczek czy znana od lat substancja lecznicza?

I to, i to. Retinol – jako substancję leczniczą – odkryto i opisano ponad 30 lat temu. W 1987 roku prof. Albert Kligman, amerykański dermatolog, opublikował wyniki badań dotyczące stosowania opracowanego przez siebie preparatu na trądzik. Zawierał on w swoim składzie kwas retynowy, który – jak się okazało – nie dość, że skutecznie zadziałał na trądzikowe zmiany zapalne, to jeszcze – niejako przy okazji – spektakularnie spłycił zmarszczki testerek. Gdy Kligman zaczął badać ten zbieg okoliczności, okazało się, że składnik aktywny jego preparatu powoduje nie tylko intensywne złuszczenie naskórka, co odblokowuje zaczopowane wydzieliną gruczoły łojowe, ale też silnie regeneruje głębsze warstwy skóry, pobudza syntezę kolagenu, w efekcie zmniejszając widoczność zmarszczek. Od tego czasu retinol zaleca się zarówno w leczeniu zmian skórnych, jak i w kuracjach anti-aging. Trzeba też jasno powiedzieć, że jak dotychczas nie wynaleziono skuteczniejszego reduktora zmarszczek. Systematyczne (i umiejętne) stosowanie kremów z retinolem gwarantuje wygładzenie i uelastycznienie skóry, a dzięki efektowi złuszczania – jaśniejszy koloryt cery.

RETINOL UCZULA, PODRAŻNIA I WYSUSZA

2. Czy retinol uczula, podrażnia i wysusza zawsze, czy tylko wtedy, gdy jest nieumiejętnie stosowany?

Podrażnienie cery jest integralną częścią stosowania preparatów z retinolem i jako takie nie powinno niepokoić. Po pierwszych aplikacjach kremu lub serum z retinolem skóra może być (ale nie musi) zaczerwieniona i piekąca, potem ściągnięta, ale dermatolodzy uspokajają, że te objawy ustępują zazwyczaj po kilkunastu dniach, gdy cera przyzwyczaja się do nowego składnika. Aby zminimalizować ryzyko tych działań niepożądanych warto dostosować się do kilku zasad. Po pierwsze: przestrzegać zaleceń dotyczących dawkowania, które mówią, że kurację retinolową zaczynamy od małej dawki, a dopiero z czasem ją zwiększamy. Tak więc początkowo wystarczy aplikacja kosmetyków z witaminą A dwa razy w tygodniu, by później stopniowo zwiększać częstotliwość ich nakładania. Po drugie: kremy z retinolem warto stosować przede wszystkim na noc. Choć dziś wiadomo, że retinoidy nie działają fototoksycznie i fotouczulająco i można je stosować niezależnie od pory dnia (najnowsze badania wskazują, że nawet jeśli retinol podnosi wrażliwość skóry na słońce, to nie na tyle, by mieć wpływ na poparzenie czy powodowanie trwałych zmian), to uzasadnieniem do wieczornego stosowania retinolu i jego pochodnych jest słaba stabilność produktu po ekspozycji na promieniowanie UV. Po trzecie: specjaliści radzą, by po trzymiesięcznej kuracji zrobić dokładnie taką samą przerwę. Dowiedziono bowiem, że z czasem efektywność kuracji spada.

KWAS RETYNOWY, RETINOL CZY JEGO POCHODNE

3. Co działa silniej?

Najsilniejszy w działaniu jest czysty kwas retynowy. Retinol jest nieco łagodniejszy i choć ostatecznie da taki sam efekt pielęgnacyjny jak kwas retynowy, kuracja będzie musiała trwać dłużej. Niestety obie te substancje są nietrwałe, źle znoszą kontakt ze światłem i powietrzem. Dlatego firmy kosmetyczne szukały takich nośników tego składnika (zastosowano metody nanotechnologii i witaminę A zamknięto w liposomach) i tak projektowały opakowania (hermetycznie zamykane, jeżeli w słoikach to z ciemnego szkła), by zagwarantować odmładzające właściwości tego składnika przez cały czas użytkowania preparatu. Opracowano też pochodne retinolu– palmitynian i linolenian. Jeśli taką nazwę zobaczymy w spisie INCI na opakowaniu kremu z retinolem, możemy być pewne, że kosmetyk zadziała nieco łagodniej niż ten z czystym retinolem, bowiem składniki te nie wykazują aktywności na poziomie naskórka, dopóki pod wpływem zawartych w naszej skórze enzymów nie zmienią się w retinol, a taka reakcja wiąże się z dużymi stratami tej cennej substancji. Uwaga: łagodniejsze działanie nie oznacza, że kosmetyk nie wywoła podrażnień. Dermatolodzy twierdzą nawet, że retinoidy (tak ogólnie nazywane są pochodne retinolu), mimo że działają słabiej, podrażniają nawet częściej niż czysty retinol.

STĘŻENIE RETINOLU

4. Czy wyższe stężenie retinolu oznacza wyższą skuteczność działania?

Wyższe dawki retinolu są skuteczniejsze, ale i znacząco zwiększają ryzyko działań niepożądanych. Sprawdzają się przede wszystkim przy skórze grubej, łojotokowej i trądzikowej. Dla cer delikatnych i wrażliwych (a także do stosowania w okolicach oczu) bezpieczniejsze będzie zastosowanie palmitynianu retinolu lub retinaldehydu. Dostępne na rynku preparaty zawierające różne formy retinoidów mają stężenia od 0,05% do 1%.

KREM Z RETINOLEM

5. Jak długo trzeba czekać na efekty działania kremów z retinolem?
Pierwsze widoczne oznaki poprawy stanu cery po urzycziu kremu z retinolem pojawiają się… nie po 6–8 tygodniach kuracji – jak najczęściej można przeczytać na ulotkach – ale najszybciej po 12. Po tym czasie powinnyśmy zobaczyć wyraźne wygładzenie skóry, poprawę jej elastyczności, zniwelowanie widocznych przebarwień. Jedni dermatolodzy mówią, że aby zachodziły wyżej wymienione zmiany, stymulacja kosmetykiem z retinolem powinna być ciągła. Inni uważają, że po jakimś czasie stosowania retinoidy przestają przynosić spektakularne efekty i dla osiągnięcia bardziej intensywnego rezultatu konieczne jest zastosowanie albo innej odmiany witaminy A, albo czasowe przestawienie się na inny składnik o działaniu przeciwzmarszczkowym.

_________________________________________________________________________________________________________

JAKIE NAZWY SUBSTANCJI AKTYWNYCH MOŻEMY ZNALEŹĆ NA OPAKOWANIU KREMÓW Z RETINOLEM?

Retinol – to ustabilizowana forma witaminy A, używana w produktach przeciwzmarszczkowych. Zapobiega tworzeniu się zmarszczek (bo zwiększa aktywność komórek produkujących kolagen), złuszcza naskórek (co przyspiesza proces jego odnowy), zwalcza wolne rodniki.
Kwas retynowy – to pochodna retinolu. Działa silnie złuszczająco, więc polecany jest do cery łojotokowej, trądzikowej. Efekt, w zależności od stężenia składników, będzie odpowiednio słabszy lub silniejszy (wtedy może wystąpić podrażnienie skóry).
Retinyl palmitate (czyli palmitynian retinolu) – to najłagodniejsza i jednocześnie najsłabsza forma witaminy A. Postać, w jakiej „przechowywany” jest retinol w organizmie i pod wpływem odpowiednich enzymów przekształcany w czystą postać retinolu.
Retinaldehyd – to pochodna retinolu. Enzymatycznie ulega przemianie do kwasu retynowego oraz estrów retinylowych i retinoli.

____________________________________________________________________________________

ZABIEGI Z RETINOLEM W GABINETACH KOSMETYCZNYCH I SPA

RETIX C/4%
Zabieg wykorzystuje aktywny kompleks ActiCell 40%, na który składają się: retinol w stężeniu 4%, witamina C w stężeniu 8% oraz koktajl antyoksydantów (30%).
Przebieg zabiegu: Pierwszym etapem jest dokładne oczyszczenie i odtłuszczenie skóry. Następnie na wybrany obszar (zabiegowi można poddawać twarz, szyję dekolt, ale i ramiona, brzuch), wmasowywane jest serum z aktywnymi substancjami oraz nakładana maska, z którą wychodzimy z gabinetu. Po ustalonym przez lekarza/kosmetologa czasie (od 4 do 8 godzin) samodzielnie w domu zmywamy maskę. Drugiego-trzeciego dnia po zabiegu skóra zaczyna się złuszczać, a proces ten trwa przez kilka dni.
Skuteczność: Najlepiej przeprowadzić serię czterech zabiegów, co cztery tygodnie. Seria taka usuwa martwy naskórek, stymuluje odnowę komórkową i syntezę białek, zwiększa poziom NMF (naturalny czynnik nawilżający), ujędrnia i wygładza skórę. Zastosowany pojedynczy zabieg przyniesie jedynie efekt odświeżający i rozjaśniający skórę.
Rekonwalescencja: Po zabiegu może wystąpić rumień oraz lekki obrzęk twarzy, które najczęściej mijają w ciągu jednego-dwóch dni. Dłużej utrzymuje się drobnopłatkowe łuszczenie i suchość skóry. Przez czas kuracji i miesiąc od jej zakończenia musimy stosować krem z wysokim filtrem przeciwsłonecznym (SPF 50+).

NANOFRAX + RETINOL (4%)
To zabieg mezoterapii igłowej. Za pomocą specjalnego urządzenia specjalista wykonuje na wybranym obszarze skóry serię mikronakłuć sięgających skóry właściwej (max. 4 mm). Jej celem jest utworzenie za pomocą cienkich igieł wielu mikrokanalików i wprowadzenie substancji terapeutycznej, w tym przypadku 4% czystego retinolu. Taka dawka retinolu pozwala na pobudzenie wszystkich komórek skóry (nie tylko naskórka, jak to jest w przypadku kremów).
Przebieg zabiegu: Po oczyszczeniu twarzy dermatolog raz za razem przykłada do rewitalizowanego obszaru głowicę urządzenia działającego w trybie automatycznym. Zaletą takiej metody jest powtarzalność głębokości nakłuć i ilości podawanych substancji aktywnych.
Skuteczność: Zabieg regeneruje i stymuluje skórę, dzięki czemu zwiększa jej jędrność i elastyczność. Spłyca zmarszczki, zmniejsza widoczność przebarwień i blizn, wygładza naskórek. Najlepiej stosować go w serii czterech zabiegów, co dwa-trzy tygodnie.
Rekonwalescencja: Tuż po zabiegu możemy odczuwać delikatny obrzęk skóry, jej zaczerwienienie w miejscach mikronakłuć. Dyskomfort może utrzymywać się dwa-trzy dni, nie dłużej. Inną kwestią jest to, że w czasie zabiegu może doJść do pęknięcia któregoś z naczynek, wtedy musimy się liczyć z leczeniem małych wybroczyn (siniaczków).

________________________________________________________________________________________________________

CZYTAJ RÓWNIEŻ:

RETINOL W AKCJI, CZYLI SKUTECZNE KOSMETYKI Z RETINOLEM