Na Węgrzech zarejestrowanych jest ponad 1300 studni termalnych i blisko 300 kąpielisk leczniczych. Wiele współczesnych sanatoriów i hoteli powstało w latach 70. ubiegłego wieku, ale zmieniły się w nowoczesne SPA o światowym standardzie. Powstały też liczne, zupełnie nowe obiekty.
Choć Węgry nie leżą nad żadnym morzem, Balaton i setki termalnych basenów czynią je potęgą w dziedzinie SPA i wellness. Tylko tu znajdziemy kąpieliska w jaskiniach, kraterach wulkanów, wapiennych skałach i... wielkomiejskiej zabudowie. Bo Budapeszt to także ogromne SPA!
Węgry to uzdrowiskowy raj Europy. I choć kraj nie ma dostępu do morza, to na brak możliwości kąpieli i korzystania z leczniczych właściwości wody nie można narzekać. To zasługa nie tylko słynnego Balatonu, ale przede wszystkim setek źródeł termalnych, wokół których od wieków powstają kąpieliska. Mówi się, że Węgry mają swoje własne morze – podziemne, któremu zawdzięczają niezliczoną ilość basenów, plaż, term i kąpielisk. Prawdziwy raj dla miłośników łączenia wypoczynku z rekreacją i rehabilitacją.
WELLNESS PO WĘGIERSKU
Popularne antyczne powiedzenie głosiło: „Gdzie Rzymianin się osiedla, tam buduje. A gdzie buduje, tam też się kąpie”. Niezwyciężone legiony nie mogły obejść się bez term, toteż budowano je wszędzie tam, gdzie były po temu warunki, a na terenie dzisiejszych Węgier były one wyjątkowo sprzyjające. Wykopaliska dowodzą, że obiekty, które dzisiaj nazwalibyśmy SPA, istniały na ziemiach Madziarów już w czasach rzymskich, ponad dwa tysiące lat temu! Przykładem miejscowość Balf przy granicy z Austrią. Woda o dużej zawartości siarkowodoru, lecząca choroby narządów ruchu i skóry, służy tu ludziom od wieków. Także za panowania Turków Osmańskich, którzy nie tylko ze względów rytualnych byli miłośnikami kąpieli, zbudowano wiele łaźni zasilanych naturalnymi wodami termalnymi. Niektóre z nich – powstałe w XV-XVI wieku – działają do dziś.
Na Węgrzech przez całe wieki uporczywie szukano ropy, ale gdzie się nie wwiercono w głąb ziemi, zamiast czarnej ropy, tryskały źródła termalnej wody mineralnej. To prawdziwie węgierskie „białe złoto”. Praktycznie każda większa miejscowość posiada czynne cały rok baseny termalne, a znane kurorty przeszły w ostatnich latach znaczne metamorfozy i dorównują standardem najsłynniejszym uzdrowiskom świata. To samo dotyczy jakości zabiegów, dostępności specjalistycznego sprzętu, a także oferty kosmetycznej – masaży i zabiegów na twarz, które jeszcze kilka lat temu były rarytasem. Magnesem są ceny, znacznie korzystniejsze niż w zachodniej Europie, węgierska gościnność, no i wino, dzięki któremu łatwiej zapomnieć o codziennych troskach i choć na kilka dni dać się porwać życiu w stylu wellness.
BUDAPESZT – STOLICA SPA
O mieszkańcach Budapesztu mówi się, że każdy z nich, oprócz ulubionej knajpy ma także swój ulubiony basen. Stolica z powodzeniem mógłaby mieć w nazwie słowo „zdrój”. Aż 123 ciepłe źródła dostarczają codziennie ponad 30 tys. m3 bogatej w minerały wody termalnej. Wokół wielu z nich działają łaźnie i kąpieliska lecznicze. Już w XII wieku, w okolicy obecnego Kąpieliska Lukácsa, rycerze Zakonu Św. Jana, a później Kawalerowie Maltańscy prowadzili szpital i stworzyli kąpielisko. Tutejszą wodę, leczącą choroby narządów ruchu, żołądka i jelit, wykorzystywali też Turcy, a w 1565 roku pasza budański Arszlán kazał wybudować łaźnię Kiraly (działa do dzisiaj!) wewnątrz murów obronnych, bo nie wyobrażał sobie dnia bez kąpieli.
Uzdrowisko Rudas znajduje się w orientalnym pałacu pochodzącym z okresu Cesarstwa Osmańskiego. Można tutaj nie tylko złagodzić bóle narządów ruchu, ale także odpocząć po intensywnym zwiedzaniu miasta lub bawić się przy muzyce i zimnych drinkach – w soboty nawet do białego rana. Rudas Bad słynie ze SPArty, czyli zwariowanej dyskoteki, podczas której goście równocześnie pławią się w ciepłej wodzie i bawią do 4 rano, tańcząc przy muzyce granej przez słynnych europejskich didżejów. W eleganckim neobarokowym kompleksie uzdrowiskowym Széchenyi przy Placu Bohaterów w Peszcie goście kąpią się i leczą pod gołym niebem, także w sezonie zimowym. Obok zanurzonych w wodzie kuracjuszy pływają czarno-białe szachownice – tutaj sprawność umysłowa liczy się na równi z fizyczną. Secesyjne kąpielisko Gellért położone jest pod wzgórzem o tej samej nazwie. Pochodzi z 1918 roku i posiada dzisiaj 13 basenów zasilanych wodą z wnętrza góry. W 1927 roku otwarto tu pierwsze na świecie kąpielisko z falami, które do dziś przyjmuje gości. A w 1934 roku uruchomiono baseny z musującą wodą – odpowiednik współczesnych jacuzzi. Nie można też zapomnieć o „zielonych płucach“ Budapesztu, czyli wyspie Św. Małgorzaty pośrodku Dunaju. Kompleks hotelowy Danubius Health Spa Resort Margitsziget oferuje wyjątkowe zabiegi lecznicze i usługi wellness – lifting, korekta zębów, zabiegi laserowe oczu i wiele innych. Po pobycie w tej oazie młodości każdy powróci do domu z nowymi siłami i w nowej skórze.
Łaźnie Gellerta uznawane są za jedne z najbardziej ekskluzywnych w Budapeszcie
NAJPIĘKNIEJSZA WANNA ŚWIATA
Lecznicze jezioro termalne Hévíz, o powierzchni około 5 hektarEów, nazywa się „najpiękniejszą wanną na świecie”. To największe na świecie, biologicznie czynne jezioro lecznicze, powstałe w kraterze wulkanu, zasilane przez dwa źródła gorącej wody bijące na głębokości 38 metrów. Całkowita wymiana wody w jeziorze następuje w ciągu zaledwie 48 godzin. Jego ciepłe alkaliczne wody, o lekko podwyższonej radioaktywności, są bogate w sole potasu oraz siarkę i wodorowęglany – substancje, które łagodzą bóle stawów, zaburzenia przemiany materii i dolegliwości kobiece. Na zdrowych gości również czeka tu wiele atrakcji, choćby podróż w oponie po tafli porośniętej liliami wodnymi. W lecie woda w jeziorze ogrzewa się do temperatury 35 C°, zimą nie spada poniżej 25 C°.
Klimatyczne uzdrowisko zbudowane z drewna i ozdobione szpiczastymi czerwonymi wieżyczkami przywodzi na myśl czasy Monarchiii Austro-Węgierskiej. Jego nazwa, Hévíz, oznacza po węgiersku gorącą wodę. Jest uważane przez gości za prawdziwe zdrowotne Eldorado, do którego chętnie powracają. Dzisiaj w licznych ekskluzywnych hotelach można poddać się zarówno tradycyjnym, jak i nowoczesnym zabiegom leczniczym, wśród których największą popularnością cieszą się masaże, okłady borowinowe, hydroterapia, gimnastyka lecznicza i gimnastyka wodna. Ponoć woda z Héviz leczy wszystko – nawet złamane serca – tak przynajmniej głosi hasło reklamowe kurortu.
WĘGIERSKIE PAMUKKALE
Wyjątkowe jest także uzdrowisko „Wapienna skała” położone w lesie koło Egerszalók, nieopodal tak lubianego przez Polaków Egeru. Już z daleka widać olśniewająco białe, wapienne tarasy pośród zielonych wzgórz. Uformowała je gorąca woda (ponad 60°C) zawierająca sole sodu, wapnia, magnezu oraz związki siarki i dwutlenek węgla. Wokół tej perły natury w roku 2007 powstał nowoczesny, piękny kompleks uzdrowiskowy z gabinetami SPA. Oryginalne jest też kąpielisko w jaskiniach Miszkolc-Tapolca na północnym wschodzie Węgier, gdzie kuracjusze pławią się w podziemnych jeziorkach. Dotychczas w żadnym innym miejscu nie stwierdzono w formacjach krasowych wody o tak doskonałych właściwościach. Kolorowe ściany formacji skalnych potęgują przyjemność podziemnych kuracji, tworząc wprost niesamowitą i urokliwą atmosferę.
REKORDOWE KĄPIELISKO
Jednym ze starszych i piękniejszych kąpielisk jest Bükfürdo. Alkaliczna woda wodorowęglanowa, o dużej zawartości wapnia, magnezu i fluoru, dobrze działa na schorzenia dróg oddechowych, narządów ruchu, choroby kobiece. Uzdrowisko zostało w ostatnich latach odnowione i oferuje kompleksowe zabiegi oraz możliwość skorzystania z 11 krytych, 4 w połowie krytych oraz 11 odkrytych basenów z wodą leczniczą, cieplicową i normalną.
Kąpielisko w Hotelu Aqua-Sol w Hajdúszoboszló
Wśród Polaków od lat dobrą sławą cieszy się Hajdúszoboszló, z największym kompleksem kąpieliskowym (m.in. największa sztuczna „śródziemnomorska” plaża ze statkiem pirackim pod żaglami) w Środkowej Europie. Chętnie wybierają go rodziny z dziećmi, jego sporą atrakcją jest bowiem wielki aquapark z 11 basenami ze słodką wodą oraz 22 baseny z wodą termalną. Lecznicze właściwości wody zapewniają dwa składniki – jod i brom. Stężenie soli jest pięciokrotnie wyższe od zasolenia wody morskiej! Wody te zawierają także estrogen oraz cały szereg pierwiastków śladowych: tytan, miedź i ołów. Leczy się tu choroby narządów ruchu, skóry, kobiece, dróg oddechowych oraz żołądka i jelit – w ofercie jest ponad 40 najróżniejszych kuracji. Bardzo powszechne i skuteczne są wynalezione na Węgrzech kąpiele z ciężarkami.
SÓL, CZEKOLADA I KWIATY
Położone w połowie drogi między Wiedniem, a Balatonem Sárvár znane jest ze wspaniałego ogrodu botanicznego, imponującego średniowiecznego zamku Nádasdy oraz otwartego w 2002 roku kompleksu uzdrowiskowego, a ostatnio również z oryginalnych zabiegów leczniczych, jak chi kung, medytacja kryształowa, czy leczący migreny masaż dźwiękiem. W salonie piękności można znaleźć wszystko, czego dusza zapragnie, nawet okłady z czekolady i z delikatnych płatków kwiatowych. Bardzo chętnie odwiedzany jest park z sauną pod gołym niebem i nowoczesny salon fitness. Na najmłodszych czeka plac zabaw z basenami i licznymi atrakcjami.
Pięciogwiazdkowy hotel Spirit Thermal Spa, położony w Sárvár,
oferuje 22 baseny oraz duże centrum SPA,
w którym goście korzystają z przeróżnych zabiegów leczniczych i pielęgnacyjnych
W Sárvárze występują dwa rodzaje wód leczniczych, wpływające ze źródeł bezpośrednio do basenów leczniczych. Są one zalecane w terapiach chronicznych i zwyrodnieniowych bólów stawów i kręgosłupa, złamaniach kości oraz dolegliwościach po operacjach. Zabiegi rehabilitacyjne wyróżniają się wyjątkowo wysoką skutecznością. Jedno ze źródeł leży na głębokości 2.000 metrów. Wypływa z niego ciepła, bardzo miękka woda o właściwościach leczniczych i o bardzo dużej zawartości soli. W procesie parowania uzyskiwana jest słynna termiczna sól lecznicza z Sárváru. Wskazania: dolegliwości kobiece, reumatyzm, bóle mięśni i choroby dróg oddechowych. Ofertę leczniczą uzupełniają szkoła jeździecka, niemal wszelkie możliwe rodzaje sportów wodnych oraz tor Formuły 1 oddalony zaledwie o 20 km.
Drugie co do wielkości miasto Węgier, Debreczyn, przyciąga turystów kompleksem uzdrowiskowym Aquaticum Debrecen Thermal. Odnowione niedawno uzdrowisko w miejscowości Harkány (znane były już w 1823 roku) dzisiaj słynie z nowoczesnych klinik, a osiągnięcia pracujących tu dermatologów, ginekologów i reumatologów zna całym świecie.
Bardzo chętnie przez turystów odwiedzanym kąpieliskiem jest też Zalakaros, kurort położony na zachodnim brzegu jeziora Balaton. Tutejsza woda ma bardzo wysokie stężenie jodu, bromu, fluoru i siarki. Na gości czekają liczne nowoczesne baseny pod gołym niebem i w halach. Woda lecznicza w poszczególnych basenach ma różną temperaturę oraz stężenie substancji mineralnych. Jest też basen ze zjeżdżalniami i wirującą wodą oraz komfortowe hotele uzdrowiskowe i wellness.
W pobliżu Balatonu są też jaskinie w Topolca, gdzie pacjentów leczy się pod ziemią. Powietrze w sztolniach jest całkowicie pozbawione szkodliwych substancji w postaci kurzu, pyłu, pyłków kwiatowych i zarodników grzybów, dzięki czemu sztolnie nadaj się do leczenia chorów dróg oddechowych, głównie astmy i alergii.
WĘGIERSKIE ZABIEGI LECZNICZE
Kąpiel z ciężarkami, czyli podwodne rozciąganie
Zabiegi podwodne są węgierską specjalnością. Poprzez umieszczenie na określonych częściach ciała pacjenta, zgodnie z zaleceniami lekarza, ciężarków o masie od 2 do 20 kg kręgosłup ulega w bezpieczny sposób rozciąganiu, powodując złagodzenie lub wręcz wyeliminowanie bólów. Ta wprowadzona w Héviz przez dr Károlya Molla metoda kąpieli z ciężarkami należy do najlepiej znanych i najskuteczniejszych metod leczenia uszkodzeń kręgosłupa.
Błotne okłady z Héviz
Woda termalna w jeziorze Héviz zawiera wszystkie ważne substancje chemiczne w dużym stężeniu, co wielokrotnie zwiększa działanie borowiny wydobywanej z dna jeziora. Terapia zalecana jest przede wszystkim w leczeniu chorób aparatu ruchu oraz określonych dolegliwości kobiecych i skórnych.
Gimnastyka lecznicza
Gimnastyka lecznicza odgrywa wśród zabiegów terapeutycznych na Węgrzech najważniejszą rolę. Fizykoterapia ruchowa leczy uszkodzone stawy, a także poprawia funkcjonowanie kręgosłupa, wzmacnia mięśnie i koryguje wady postawy. W zależności od wskazań lekarskich gimnastyka odbywa się w wodzie termalnej lub „na sucho”, indywidualnie, bądź grupowo.
W SANATORIUM U BRATANKA
W ostatnich miesiącach gwałtownie wzrasta liczba Polaków wyjeżdżających do węgierskich uzdrowisk na leczenie. 15 listopada 2014 r. weszła bowiem w życie nowelizacja przepisów dotycząca kosztów opieki zdrowotnej za granicą. Pacjent ubezpieczony w Polsce, który był leczony w innym państwie Unii Europejskiej, może otrzymać zwrot kosztów według stawek stosowanych w Polsce i do wysokości wynikającej z wystawionego rachunku. Refundacji podlegają też produkty lecznicze i wyroby medyczne. Ta dyrektywa dotyczy również leczenia sanatoryjnego – ubezpieczeni Polacy mogą raz na 18 miesięcy skorzystać ze skierowania NFZ do uzdrowiska, a od zeszłego roku to uzdrowisko może się znajdować w dowolnym kraju UE. I choć zwrot kosztów nie jest 100-procentowy, to dopłata może znacząco ułatwić możliwość połączenia urlopu z kuracją w uzdrowisku.
