POLSKIE WYBRZEŻE BAŁTYKU – RAJ DLA MIŁOŚNIKÓW PLAŻ I NATURY

Polskie wybrzeże Bałtyku ma 510 km długości, a jego największą dumą są piękne, szerokie, piaszczyste i naturalne plaże. Na szczęście ciągle są tu miejsca, w których zamiast stali i betonu znajdziemy wydmy i sosnowe lasy, zamiast hotelowych drapaczy chmur – klimatyczne resorty i kameralne pensjonaty.

Tekst: Katarzyna Sołtyk

WYBRZEŻE BAŁTYKU – PLAŻE I KLIFY

Polskie wybrzeże Bałtyku jest scenerią nieustającej walki dwóch żywiołów: ziemi i wody, lądu i morza. Dlatego nie brakuje też urwistych klifów, takich jak na wyspie Wolin czy w Gdyni Orłowie. Ich ściany wznoszą się na 95 i 60 m ponad morskie fale. Wzburzone podczas sztormów morze pożera kolejne skrawki stałego lądu. W sposób najbardziej spektakularny widać to w Trzęsaczu, gdzie natura niszczy nie tylko krajobraz, ale i boski przybytek. W XV w., kiedy budowano kościół, stał 2 km od brzegu morskiego. Dzisiaj pozostała już tylko jedna ściana, stercząca ponad wysokim klifem.

Równocześnie w innych miejscach tworzą się nowe fragmenty lądu: mierzeje (m.in. Wiślana i Helska), odgradzające od morza zatoki lub nawet jeziora (Gardno, Łebsko, Jamno), oraz plaże – najszersza z nich, ta w Świnoujściu, ma miejscami już ponad 100 m i wciąż jej przybywa.

Wybrzeże Bałtyku - najpiekniejsze plaze na Helu

WYBRZEŻE BAŁTYKU – NAJWIĘKSZY SKARB – SŁOWIŃSKIE WYDMY

Wybrzeże Bałtyku ma wiele naturaralnych skarbów. Ale największym cudem przyrody jest wpisany na listę Rezerwatów Biosfery UNESCO Słowiński Park Narodowy. To jedyne takie miejsce w Europie, gdzie sąsiadują ze sobą morze, jeziora, torfowiska, lasy i wydmy (w tym wędrujące, z prędkością od 2 do 10 m na rok). Najwyższa jest zalesiona Czołpińska Góra (56 m n.p.m.), ale ona już się nie porusza. Najbardziej ruchliwa i najwyższa wśród przemieszczających się gór piachu jest Góra Łącka (42 m n.p.m.). Rekordową wędrówkę wydmy odnotowano zimą, na przełomie 1998 i 1999 r., kiedy pokonała aż 20 m! Z jej wierzchołka roztacza się wspaniały widok na połyskujące tafle wody: jeziora Łebsko (na południu) oraz Bałtyku (na północy), a także na bezkresne morze piasku (na wschodzie i zachodzie). Największe pole wydmowe, pas o długości 5 km i powierzchni ponad 5 km², nazywane jest Polską Saharą lub Białymi Górami. Nie ma tu nic oprócz piaszczystych wzgórz wędrujących wzdłuż wybrzeża Bałtyku.

wybrzeze baltyku wydmy slowinski park narodowy

WYBRZEŻE BAŁTYKU – TRÓJMIASTO NA WSCHODZIE

Stolicą Pomorza Wschodniego jest Gdańsk, miasto słynące z najpiękniejszej na wybrzeżu Bałtyku starówki, największej w Europie gotyckiej świątyni zbudowanej z cegły (kościół Mariacki), najstarszego na Starym Kontynencie dźwigu – Żurawia, pochylającego się nad wodami Motławy, oraz największego targowiska, czyli Jarmarku Dominikańskiego odbywającego się latem na ulicach Starego Miasta. Wraz z modnym i nieco snobistycznym Sopotem oraz nowoczesną i dynamicznie rozwijającą się Gdynią tworzy niezwykły, miejski konglomerat nazywany Trójmiastem.

Sopot szczyci się najpiękniejszą nadmorską panoramą, którą można podziwiać z najdłuższego w Europie drewnianego pomostu (511,5 m). Po raz pierwszy molo stanęło w 1827 r., choć wtedy miało zaledwie 36 m długości, 1,5 m szerokości i rozbierano je przed każdą zimą. Na wiosnę stawiano kolejne, coraz dłuższe i szersze. Na stałe zbudowano je dopiero w 1927 r. W tym samym roku ukończono budowę słynnego Grand Hotelu, symbolu luksusu, elegancji i wielkich pieniędzy trwonionych w miejscowym kasynie. Dzisiaj jest to ciągle największy hotel leżący przy samej plaży. Przedłużeniem mola jest najmodniejszy (obok zakopiańskich Krupówek) deptak w Polsce – Monciak, czyli ulica Bohaterów Monte Cassino. Od 2003 r. stoi przy niej niezwykły, roztańczony budynek. Krzywy Domek, nazywany też „pijanym domkiem”, to wciśnięta między stare kamienice nowoczesna, nieco zwariowana budowla przywodząca na myśl projekty Gaudiego.

Najmłodsza w Trójmieście jest Gdynia. Najważniejsze atrakcje turystyczne znajdują się przy głównej promenadzie – skwerze Kościuszki, i łączącym się z nim Molo Południowym. Można tu nie tylko obejrzeć zabytkowe statki, takie jak żaglowiec „Dar Pomorza” z początku XX w. i niszczyciel „ORP Błyskawica” z II wojny światowej, ale także poznać tajemnice morskich głębin w Muzeum Oceanografii i Akwarium Morskim.

WYBRZEŻE BAŁTYKU – SZCZECIN NA ZACHODZIE

Na straży polskiego wybrzeża Bałtyku stoją dwie metropolie – Szczecin na zachodzie i Trójmiasto na wschodzie.

Szczecin, stolica Pomorza Zachodniego, choć oddalona od morza o ponad 60 km, jest jednym z największych portów handlowych. Szczecin nazywa się Paryżem Północy, układ urbanistyczny miasta był bowiem wzorowany na francuskiej stolicy. Stąd w centrum place, z których gwiaździście, we wszystkich kierunkach rozchodzą się szerokie, ocienione platanami aleje. Najbardziej reprezentacyjną aleją Szczecina są Wały Chrobrego, a najbardziej znaną budowlą – renesansowy Zamek Książąt Pomorskich.

wybrzeze baltyku miejscowosci nad morzem szczecin

WYBRZEŻE BAŁTYKU – LETNIE KURORTY

Wybrzeże Bałtyku szczyci się wieloma klimatycznymi kurortami. O miano najpopularniejszych letnisk rywalizują Świnoujście, Międzyzdroje, Kołobrzeg, Ustka, Łeba i Władysławowo. Nie słabnie też moda na Półwysep Helski z Chałupami, Juratą i Helem oraz na Mierzeję Wiślaną, z Krynicą Morską na czele. Nie brakuje takich architektonicznych pereł jak leżące nad Zalewem Wiślanym, z dala od wielkiego świata, niewielkie miasteczko Frombork z malowniczym Wzgórzem Katedralnym. Łuny wielkich miast nie przyćmiewają tutaj świateł ciał niebieskich, a bryza morska przynosi czyste i przejrzyste powietrze. Już w XVI w. w niebieskie sklepienie Fromborka wpatrywał się Mikołaj Kopernik. Tutaj pracował przez 30 lat i napisał epokowe dzieło „O obrotach sfer niebieskich”.
Dzisiaj turyści tajemnice nieba poznają podczas seansów w nowoczesnym planetarium. Każdego roku około 40 tys. osób bierze udział w gwiezdnych podróżach.

wybrzeze baltyku miedzyzdroje

Atmosferę wybrzeża Bałtyku dopełniają klimatyczne przystanie i wioski rybackie. Poznać je można po kolorowych kutrach falujących na morzu już od świtu i ustawiających się na plaży kolejkach osób kupujących świeżą rybę wprost z kutra.

PAMIĘTAJ