Sezon pomidorowy w pełni! Warto więc korzystać i jeść je garściami, zwłaszcza, że chronią nas przed nowotworami, chorobami serca i skóry. Są dobre dla osób odchudzających się, ze skłonnościami do depresji, kobiet w ciąży oraz mężczyzn, bowiem chronią ich przed rakiem prostaty.
Tekst: Sylwia Zagórska
Pomidory trafiły do Europy w XVI wieku. Zostały przywiezione z Ameryki, gdzie były traktowane jako rośliny trujące. W Europie początkowo służyły wyłącznie jako rośliny ozdobne. Później zaczęto przygotowywać z nich sosy. Dziś zajmują pierwsze miejsce w zbiorach warzyw w krajach Unii Europejskiej. Jednym z głównych eksporterów pomidorów jest Polska, która wysyła je nawet do Grecji.
Dzisiaj pomidor swoją ogromną sławę zawdzięcza przede wszystkim ogromnej ilości dań, w których występuje. Świetnie sprawdza się w potrawach tradycyjnych, jak i w kuchni eksperymentalnej. Można je smażyć, dusić, grillować, faszerować. Są często wykorzystywanym składnikiem podczas przygotowywania: zup, sałatek, sosów, dań mięsnych czy też zwykłych kanapek. Warto dodać, że to jedno z nielicznych warzyw, które zyskuje na wartości podczas przetwarzania.
NAJWAŻNIEJSZY JEST LIKOPEN
Likopen to naturalny barwnik, dzięki któremu pomidory mają intensywnie czerwony kolor. To najsilniejszy antyoksydant z grupy karotenów. Dieta bogata w likopen zapobiega zawałom serca, rozwojowi miażdżycy, a także uszkodzeniom komórek prowadzącym do nowotworów. Aby działanie ochronne likopenu było skuteczne, powinniśmy codziennie zjadać jednego pomidora lub talerz zupy pomidorowej. Podobnie zadziałają dwie łyżki keczupu albo szklanka soku.
Pomidory mają mnóstwo witaminy C. Duży owoc (ok. 180 g) pokrywa 60% dziennego zapotrzebowanie na tę witaminę. Zawiera też sporo witaminy E (25% dziennego zapotrzebowania) oraz beta-karotenu – silnych antyoksydantów, czyli bezcennych dla naszego zdrowia substancji neutralizujących szkodliwe wolne rodniki. W pomidorach obecne są witaminy z grupy B (działają korzystnie na układ nerwowy), w tym witamina PP (wpływa na metabolizm cukru i cholesterolu we krwi), a także witamina K (ma właściwości przeciwkrzepliwe). Pomidory to też bogactwo pierwiastków mineralnych. Jednym z najważniejszych jest potas, który dzięki swojemu działaniu moczopędnemu obniża ciśnienie krwi. Pomidory dostarczają również wapnia, magnezu, żelaza. Znajdziesz w nich też rzadko spotykane w produktach spożywczych mikroelementy, jak mangan, miedź czy kobalt.
Wysoka zawartość potasu, błonnika oraz choliny i witaminy C zapobiega występowaniu chorób układu krążenia, zawałów i wylewów, a w dodatku pozwala zachować odpowiednią masę mięśniową, gęstość kości i uniknąć powstawania kamieni nerkowych. Pomidory są zalecane także kobietom w ciąży oraz ludziom ze skłonnościami depresyjnymi ze względu na obecność kwasu foliowego.
KECZUP ZDROWSZY NIŻ POMIDOR?
Z punktu widzenia korzyści dla naszego zdrowia, najcenniejszym składnikiem pomidora jest likopen. Wysoka temperatura i tłuszcz poprawiają przyswajalność likopenu, dlatego dobrze przyswajalny jest likopen zawarty w zupach, sosach, sokach, koncentratach i keczupach. Podczas podgrzewania dochodzi do zerwania niektórych wiązań chemicznych, w wyniku czego powstaje związek znacznie lepiej przyswajalny przez organizm człowieka. Poziom likopenu we krwi po zjedzeniu przetworów pomidorowych jest 2-3 razy większy niż po spożyciu świeżego owocu. Dla figury i urodyZ pomidorami powinny się zaprzyjaźnić przede wszystkim panie, które chcą się odchudzić. Pomidory aż w 93 proc. składają się z wody, nie są więc bardzo kaloryczne. W 100 g znajduje się ok. 15 kcal. Dodatkowo zawierają błonnik, który na długi czas zapewnia uczucie sytości. Moczopędny potas znacznie ułatwia natomiast pozbywanie się nadmiaru wody z organizmu. Ale dzięki pomidorom możemy być nie tylko szczupli – bardzo korzystnie wpływają one również na stan naszej skóry. Witamina C zwiększa stopień jej dotlenienia oraz wzmacnia drobne naczynia krwionośne. Zapobiega też nadmiernej łamliwości włosów i ich wypadaniu. Witamina E chroni przed powstawaniem zmarszczek i przedwczesnym starzeniem się. Korzystnie na urodę wpływa nie tylko dieta pomidorowa. Warto wiedzieć, że smarowanie twarzy czy rąk sokiem z pomidorów rozjaśnia przebarwienia oraz łagodzi zmiany trądzikowe. Ale zanim przeprowadzisz kurację, sprawdź wcześniej, jak zareaguje twoja skóra. Odrobiną soku posmaruj wewnętrzną stronę przedramienia. Jeśli w ciągu godziny nie pojawi się zaczerwienienie, możesz używać pomidorów również jako kosmetyku.
Czy wiesz, że
• Pomidor, zgodnie z klasyfikacją towarów spożywczych, jest warzywem, choć tak naprawdę to owoc (w znaczeniu botanicznym).
• Co roku, w ostatnią środę sierpnia w hiszpańskim miasteczku Bunol ma miejsce wielka uliczna bitwa na pomidory – Tomatina. W 2015 roku odbyła się już po raz 70. Wzięło w niej udział ponad 20 tys. osób, które zużyły 175 ton pomidorów.
• Popularny sposób podawania pomidora i ogórka jednocześnie, w sałatkach czy na kanapkach, jest niekorzystnym połączeniem. Ogórek zawiera enzym rozkładający witaminę C. Jeśli dostanie się do pomidora, niszczy zawartą w nich witaminę.
• Przechowywanie pomidorów w lodówce może spowodować ich przemrożenie, temperatury poniżej 7?°C nie sprzyjają im. Prowadzi to do utraty smaku, koloru i konsystencji oraz zwiększa prawdopodobieństwo gnicia.
• Pomidory oraz przygotowywane z nich przetwory nie są wskazane dla osób cierpiących na nadkwasotę i zgagę, ponieważ nasilają te dolegliwości.
• Największy pomidor ważył 3,51 kg. Wyhodował go Gordon Graham z Oklahomy w 1986 roku.