Kto raz powąchał prawdziwą lawendę, nigdy nie zapomni jej zapachu. Kto raz zobaczył pola lawendy, będzie o niej śnił i zapragnie oglądać ją częściej. Kto raz się w niej wykąpał, zawsze będzie o tym marzył.
Historia
Lawenda pochodzi z Persji i Wysp Kanaryjskich, ale w starożytności została sprowadzona do Prowansji – krainy jej największych upraw. Słowo „lawenda” pochodzi od czasownika „laver – myć, ponieważ służy ona do przygotowywania kąpieli” – pisał w swoich pismach Pliniusz Stary, a Rzymianie używali jej także ze względu na niepowtarzalny zapach.
Uprawa
Lawenda była do niedawna rzadko spotykana w naszych zielnikach, jednak ocieplenie klimatu sprawiło, że ta niewielka krzewinka świetnie rośnie w naszych ogrodach, na tarasach i balkonach. Najlepiej kupić sadzonkę (z nasion trudno ją wyhodować) i posadzić ją w słonecznym miejscu. Ogrodnicy zalecają przepuszczalną glebę z piachem i żwirem, jednak ta dzielna roślina nie wytrzymuje tylko nadmiaru wody.
Zastosowanie
Lawenda jest uważana w Prowansji za lek na wszelkie dolegliwości i za jedną z najlepszych przypraw:
• Zapach lawendy unoszący się w mieszkaniu przegoni stres i czarne myśli.
• Ukąszenia komarów posmarowane olejkiem lawendowym przestają swędzieć i szybciej się goją.
• Lawendowe dodatki do kąpieli, takie jak sól czy olejek doskonale pielęgnują i relaksują skórę.
• Napar z tej rośliny działa relaksująco i pomaga w zasypianiu. Wystarczy wymieszać po jednej torebce liści werbeny, melisy i kwiatu lawendy, zalać wrzątkiem wieczorem 2 łyżeczki mieszanki, parzyć 5 minut i wypić na godzinę przed snem.
• Lawenda wchodzi w skład mieszanki ziół prowansalskich – przyprawy, która nadaje się do niemal wszystkich dań: mięs, sałatek, ryb, jarzynowych zup.
• Sam kwiat lawendy można dodać do wyszukanych deserów: lodów, twarożków, kremów i biszkoptowego ciasta.
Warto wiedzieć:
• Doliczono się ok. 250 gatunków lawendy. Różnią się one kolorem, zapachem, wielkością i kształtem liści.
• Najszlachetniejszą lawendę (lavandula vera/angustifolia) uprawia się w górnej Prowansji na wysokości powyżej 600 m n.p.m. Tylko ta jest stosowana do produkcji najdroższych kosmetyków.
• Większość odmian lawendy to lawandyna – hybryda różnych jej odmian, łatwiejsza w uprawie, ale już nie tak szlachetna. Stosowana jest na przykład do produkcji mydeł i tańszych kosmetyków.
