Joga cieszy się coraz większą popularnością. W Polsce praktykuje ją wprawdzie mniej niż 1% społeczeństwa, ale liczba ta stale rośnie. Czym jest i co daje joga? Najpopularniejsze techniki – która z nich jest najlepsza dla ciebie?
Tekst Maria Tarimska
JOGA – CZYM JEST?
Joga w naszej kulturze utożsamiana jest z ćwiczeniami fizycznymi połączonymi z ćwiczeniami oddechowymi, nauką koncentracji i medytacji, których zadaniem jest osiągnięcie wewnętrznej harmonii i wyciszenie zmysłów. Sanskryckie słowo „joga” oznacza „scalać, łączyć”. To system duchowy, który wyrósł na podwalinach starożytnej kultury Indii. Nie jest jednak ściśle związany z żadną religią. Joga to rozbudowany i precyzyjny system osobistego rozwoju polegający na jednoczesnym doskonaleniu ciała, umysłu i ducha. W liczących ponad 2500 lat indyjskich księgach (Wedach) znaleźć można wzmiankę o jodze. A istnieją teorie mówiące o tym, iż joga pochodzi jeszcze z okresu przedwedyjskiego. W II wieku naszej ery mistrz Patandżali zebrał nauki o jodze w swoim traktacie „Jogasutry”, bazowym tekście źródłowym opisującym metodę stopniowego rozwoju świadomości człowieka. Celem ma być osiągnięcie stanu „samadhi”, czyli nadświadomości, oświecenia, połączenia z Boskością, z Wszechświatem, Absolutem. Późniejsze teksty jedynie rozwijają i doprecyzowują różne praktyki jogiczne. Dlatego istnieje wiele szkół jogi i tradycji przekazu.
JOGA – CO DAJE?
Badania potwierdzają, że dzięki wszechstronnej, zrównoważonej aktywności ruchowej, jaką oferuje joga, następuje poprawa kondycji, unormowanie wagi, regeneracja organów wewnętrznych oraz zwiększenie odporności organizmu. Joga ma zbawienne działanie na kręgosłup, dzięki rozciąganiu go i wzmacnianiu mięśni szkieletowych. Lepsza kondycja fizyczna skutkuje lepszym ogólnym samopoczuciem, pełniejszą kontrolą nad ciałem. Joga daje poczucie pewności siebie oraz odprężenie. Udowodniono też wpływ praktyki jogi na mózg – dzięki niej wzrasta poziom kwasu gamma-aminomasłowego, neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za wyciszanie pobudzonych komórek nerwowych.
Istotą ruchu w jodze jest jego stymulujący wpływ na ciało. Już od początku praktyki można zaobserwować poprawę krążenia, lepszy przepływ płynów ustrojowych w ciele. Ma to wpływ na układ hormonalny. Podczas ćwiczenia jogi wyzwalają się endorfiny, a więc i poprawia samopoczucie, stajemy się bardziej optymistyczni. Czujemy się psychicznie i fizycznie lepiej. Ten rodzaj ruchu pozwala na optymalnie szybki powrót do aktywności – mijają: apatia, rozleniwienie, niechęć do aktywności.
JOGA – SZTUKA ŻYCIA
Ustawianie ciała precyzyjnie, w określonych pozycjach, zmusza do skoncentrowania uwagi. W tym czasie trudno myśleć o tym, co poza salą. Ta umiejętność przydaje się także, gdy poza sesjami, chcemy się od czegoś odciąć.
Joga jest cennym dopełnieniem kultury Zachodu. Tym, którzy poszukują szczęścia jedynie w zewnętrznym świecie, wskazuje wartości, które tkwią także w jego wnętrzu i we wnętrzu innych ludzi. Joga pomaga odnaleźć pewność siebie, świadomość ciała, charakteru. Idąc za sugestią BKS Iyengara, jeśli nawet zatrzymamy się tylko na czwartym stopniu ośmiostopniowej ścieżki jogi, zyskamy spokój, wewnętrzną stabilność, zdolność do prawdziwej miłości i przebaczenia.
Od kilku dekad joga cieszy się coraz większą popularnością na Zachodzie. W USA i w Europie Zachodniej regularnie praktykuje 5-7% społeczeństwa, w Polsce to wciąż poniżej 1%, ale ta liczba stale rośnie. Do wzrostu popularności jogi przyczyniają się deklaracje celebrytów o odnoszonych korzyściach. Praktycy uważają, że nawet chęć naśladowania gwiazdy może być dobrą motywacją, aby zainteresować się jogą. Korzyści i tak przyjdą z czasem. Zaleca się, aby przygodę z jogą zaczynać pod okiem dobrego nauczyciela – dzięki temu możemy zrozumieć, co joga może nam dać na zupełnie innych poziomach życia, niż nam się wydaje.
JOGA W PRAKTYCE
Bożena (58 lat): Nie potrafiłam znaleźć dla siebie aktywności, która nie kończyłaby się bólem pleców. Instruktorzy w siłowniach podpowiadali mi ćwiczenia, które miały wzmocnić mój naturalny gorset mięśniowy i zapobiec nawracającym bólom w okolicach lędźwi, jednak problem ciągle narastał. Joga w pierwszym kontakcie przestraszyła mnie. Z powodu sporej wady wzroku nie mogę wykonywać ćwiczeń zwiększających ciśnienie gałki ocznej, dlatego widząc osoby stające na głowie, czy na rękach, chciałam szybko opuścić salę. Jednak, dzięki indywidualnemu podejściu instruktora, wnikliwej ankiecie na temat mojego stanu zdrowia i sprawdzianu mobilności, dobraliśmy taki zestaw asan, który pomaga, a nie zagraża. Uprawiam jogę codziennie rano od 7 lat. Jestem energiczna, w pełni sprawna i nie mam żadnych dolegliwości kręgosłupa. Do tego menopauzę przeszłam wręcz bezszelestnie! Polecam jogę, ale tylko regularnie i najlepiej pod okiem doświadczonego instruktora.
ASHTANGA JOGA (VINYASA)
Ashtanga joga to coraz bardziej popularna w Europie metoda dająca mocne i głębokie efekty. Ashtanga joga to konkretne sekwencje asan, połączone z rytmicznym oddechem, który oczyszcza i uzdrawia ciało, czyniąc je witalnym, pełnym siły i energii. Ashtanga Joga jest metodą całościową obejmującą wszystkie techniki jogi: oddech jogiczny (Ujjayi – oddech zwycięstwa; nazwa od siły którą daje, pomocnej w pokonywaniu przeszkód). To także Bandh, dzięki którym w pełni wykorzystujemy siłę przepony, tak by oddech dawał energię wraz z wdechem i oczyszczał organizm wraz z wydechem. Połączenie oddechu Ujjayi z Bandhami rozluźnia ciało, ćwiczenia stają się przyjemnością, a nauka nowych pozycji jest znacznie łatwiejsza.
JOGA IYENGARA
Fenomen przekazu Iyengara polega na połączeniu tysięcy lat tradycji z nowoczesną metodologią. Opisał on i udoskonalił jogę terapeutyczną, wprowadzając do systemu pomoce oraz przyrządy do ćwiczeń. Joga Iyengara jest bezpieczną i sprawdzoną metodą, której prawo przekazywania mają wyłącznie wykwalifikowani nauczyciele. Przekaz Iyengara jest spójnym, logicznie skonstruowanym systemem, w którym prostota idzie w parze z niezwykłą finezją wykonywanych ćwiczeń. Przemyślana metodyka nauczania jogi iyengara uzależniona jest od stopnia zaawansowania, jak również ogólnej kondycji i fizycznych możliwości uczniów.
KUNDALINI JOGA
Kundalini joga to forma ćwiczeń dla osób zainteresowanych „wyższymi stanami świadomości”, duchową stroną jogi, głębokim poznaniem samego siebie. Kundalini to inaczej energia uśpiona w każdym z nas. Joga ma służyć jej obudzeniu, spotkaniu z samym sobą. Jest to przede wszystkim medytacja, wzbogacona o mudrę, mantry lub hymny. Ważnym elementem praktyki są indywidualne serie ćwiczeń do codziennego wykonywania w domu. Ich celem może być poprawa zdrowia lub przygotowanie do głębszej medytacji. Istotne w technice kundalini jogi jest głębokie oddychanie w asanach. Co ciekawe, guru kundalini jogi, Sikh Yogi Bhajan, mimo że pochodzi z Indii, mieszka i naucza w Nowym Meksyku.
WIĘCEJ O JODZE:
JOGA DLA PAR – BUDZI ZMYSŁY I MIŁOŚĆ
